Δύο μέρες μετά τις δολοφονίες, που έγιναν ανήμερα του Αγίου Αχίλλειου στη Λάρισα από τα Ε.Α.Σ.Α.Δ., ήρθε και η σειρά του Καζακλάρ (Αμπελώνα).
Είναι χρονολογίες που μένουν αξέχαστες απ’ το Λαό. Χρονολογίες που γράφτηκαν με αίμα στην Ιστορία. Μια τέτοια χρονολογία είναι η 17 Μάη του 1944.
Την αξέχαστη αυτή μέρα, στον Αμπελώνα (Καζακλάρ) οι Εασαδίτες μ’ επικεφαλής τον Μαλλιάρα και τον Δ. Ψαθά, έσφαξαν δώδεκα αγωνιστές της Λευτεριάς μέσα στην Πλατεία του χωριού μπροστά στους Γερμανούς που παρακολουθούσαν τη σφαγή αυτή γελώντας απάνθρωπα.
Την άνοιξη του 1944 οι Γερμανοί άρχισαν να γίνονται πιο απειλητικοί θέλοντας να εξασφαλίσουν γύρω τους μια προστατευτική «υγειονομική» ζώνη, αφού καταλάβαιναν πως έφτανε ο καιρός της αποχώρησής τους. Ο Κόκκινος Στρατός πλησίαζε στα Βαλκάνια και ο κίνδυνος αποκλεισμού των Γερμανικών στρατευμάτων ήταν ορατός.
Για την καλύτερή τους προστασία, χρησιμοποίησαν τους δωσίλογους ντόπιους συνεργάτες του Ε.Α.Σ.Α.Δ., για να χτυπήσουν πιο αποτελεσματικά «εκ των έσω» τους αγωνιζόμενους αντιστασιακούς πατριώτες.
Διαπιστώνοντας αυτήν την κινητικότητα των δωσίλογων οι αντιστασιακοί, οργάνωσαν διάφορες κινητοποιήσεις αντίδρασης. Στις 12 του Μάη 200 γυναίκες και άντρες απ’ το Καζακλάρ (Αμπελώνα) κατέβηκαν στον Τύρναβο και με επιτροπές τους δήλωσαν στον Γερμανό Φρούραρχο, πως: αν πραγματοποιηθεί η απειλή των Εασαδιτών για εγκατάστασή τους στην περιφέρεια οι κάτοικοι του Καζακλάρ θα ξεσηκωθούν ενάντιά τους.[1]
Δεν θα ξεχαστεί ποτέ!
Είναι η 17η του Μάη, ημέρα Τετάρτη του 1944. Ο κόσμος ανύποπτος από το πρωί πάει στις δουλειές του. Άλλοι στ’ αμπέλια, άλλοι στα καπνά τους, στα μποστάνια και σε κάθε δουλειά που έχει ο καθένας.
Να πως περιγράφει τα γεγονότα εκείνης της μέρας στο ημερολόγιό του ένας γέρος Καζακλαριώτης.
«Ο καιρός είναι θαυμάσιος, ο ουρανός κατακάθαρος, ούτε ένα συννεφάκι στον ορίζοντα. Κατά το μεσημέρι ακούστηκε βουητό από αυτοκίνητα, που έρχονταν από τον δρόμο Λαρίσης και σε λίγο ξεπρόβαλαν δύο-τρεις μοτοσυκλέτες μια κούρσα και δύο μεγάλα αυτοκίνητα Γερμανικά, γεμάτα από κείνα τα ανθρωπόμορφα θηρία, τους ΕΑΣΑΔίτες, με επικεφαλής μερικούς Γερμανούς και έναν συγχωριανό μας, τον Δ. Μαλλιάρα με το πρωτοπαλήκαρό του Δημ. Ψαθά. Μόλις έφθασαν στα σύνορα του χωριού, πήδησαν κάτω από τα αυτοκίνητα και αμέσως άρχισαν τους πυροβολισμούς, να τρέχουν προς όλες τις κατευθύνσεις, όπου έβλεπαν ανθρώπους και με ουρλιαχτά λυσσασμένων λύκων να κυνηγούν τον κόσμο από τις δουλειές του και να διατάζουν να μαζευτεί στην πλατεία.
Και πράγματι, έπειτα από λίγο πάνω από δυο χιλιάδες άντρες και γυναίκες ήταν μαζεμένοι στην κεντρική πλατεία του χωριού σαν πουλιά στο δίχτυ, ενώ οι ΕΑΣΑΔίτες, μαζί με λίγους χωριανούς –μετά την απελευθέρωση υπερπατριώτες – ερευνούσαν το πλήθος σαν πειναλέοι λύκοι. Και εάν ήμουν Δάντης πάλι δεν θα μπορούσα να περιγράψω την Κόλαση που επακολούθησε. Πάντως με ξερά λόγια έγινε τούτο.
Ξεδιάλεξαν από το πλήθος που κάθονταν περίτρομο καμμιά ογδονταριά άντρες και μερικές γυναίκες και τους έβαλαν μέσα σε ένα υπόγειο. Από κει έπαιρναν δυο-δυο, τους έβαζαν και κάθονταν στο πεζούλι της πλατείας και από κοντινή απόσταση τους πυροβολούσαν στο κρανίο. Τα μυαλά και τα αίματα πιτσίλιζαν το πεζούλι και έβαφαν κόκκινο τον τόπο γύρω.
Δεκαεφτά πατριώτες σπαρτάριζαν κάτω από τις δολοφονικές σφαίρες των ΕΑΣΑΔιτών. Ο τόπος της εκτέλεσης είχε μεταβληθεί σε λίμνη αίματος. Οι γόοι και οι αναστεναγμοί δυο χιλιάδων ανθρώπων συγκλόνιζαν την ατμόσφαιρα. Βουβά αναδίνονταν από τις ψυχές των ανθρώπων, που παρακολουθούσαν την ομαδική αυτή σφαγή η δίψα για εκδίκηση.
Κι’ όμως τα τέρατα αυτά όχι μόνο δεν πλήρωσαν τα εγκλήματά τους με τα κουφάρια τους, μα μας κυβερνούν κιόλας! Παρ’ όλα αυτά, ας είναι βέβαιοι ότι αργά ή γρήγορα δεν θα αποφύγουν την ανθρώπινη και θεία Νέμεση. Γ.Κ.[2] »
(Από το ημερολόγιο ενός γέρου Καζακλαριώτη).
Για τα ίδια γεγονότα ο Σταύρος Παπαγιάννης γράφει:
Συνέλαβαν πολλούς και σκότωσαν δεκατρείς από τους συλληφθέντες. Οι νεκροί: 1)Γεώργιος Κων. Πούλιος, 2) Βάϊος Παναγ. Γκολέτσας, 3)Γεώργιος Κων. Καρανίκας, 4) Γεώργιος Νικ. Λαρίγκας, 5) Γεώργιος Ιωάν. Ροκάς, 6) Δημήτριος Γεωργ. Βιρβίλης, 7) Δημοσθένης Μιχ. Παπαϊωάννου, 8) Βασίλειος Αθαν. Μούζας, 9) Φίλιππος Δημ. Βλαχόπουλος, 10) Κωνσταντίνος Φιλ. Βλαχόπουλος, 11) Γεώργιος Κων. Ψύλλας, 12) Νικόλαος Παπακωνσταντίνος από το Δεμερλί, και 13) ένας άγνωστης ταυτότητας. Οι δύο τελευταίοι βρέθηκαν στον Αμπελώνα εκείνη τη μέρα και, προφανώς, ως ξένοι κρίθηκαν ύποπτοι και εκτελέστηκαν. Πριν εγκαταλείψουν το χωριό λεηλάτησαν αγρίως τα σπίτια των θυμάτων τους, όπως και πολλών άλλων και στρατολόγησαν περίπου πενήντα νέους για τον ΕΑΣΑΔ.
Σε μια δεύτερη επιδρομή τους, έπειτα από δέκα ημέρες, στις 27 Μαΐου, σκότωσαν άλλους τέσσερις στην πλατεία: τους Κωνσταντίνο Αθαν. Πούλιο, Βασίλειο Κων. Ζαμπούκα, Αθανάσιο Δημ. Ζεστό, Λάζαρο Ευαγγ. Μπότσικα – τον οποίο τον συνέλαβαν στα χωράφια, καθώς έφευγε για να σωθεί-, και λεηλάτησαν και άλλα νοικοκυριά πριν αναχωρήσουν. [3]
Στα τέλη Μαΐου, σαράντα περίπου ΕΑΣΑΔίτες, ανάμεσά τους και οι Αμπελωνίτες, επανήλθαν στον Αμπελώνα με σκοπό να παραμείνουν εκεί για μεγάλο χρονικό διάστημα. Αλλά φαίνεται πως πληροφορήθηκαν, πως αντάρτες του Μηχανικού Ολύμπου ετοιμάζονταν να τους επιτεθούν, και έτσι εγκατέλειψαν εσπευσμένα το χωριό. Στις λίγες μέρες που έμειναν, έχοντας ως βάση τον Αμπελώνα, έκαναν επιδρομές στα γύρω χωριά τρομοκρατώντας, ληστεύοντας τον κόσμο και σκοτώνοντας όποιον αντιστασιακό τυχόν έπεφτε στα χέρια τους, όπως τον Κώστα Σβώλα, που τον συνέλαβαν στα χωράφια.
ΜΙΑ ΔΙΚΗ ΕΚΤΟΝΩΣΗΣ
Τέτοια ήταν η φρίκη αυτών των εγκλημάτων και οι έντονες διαμαρτυρίες των κατοίκων που ακολούθησαν, ώστε ανάγκασαν τους Γερμανούς να συλλάβουν μερικούς από τους ενεχόμενους στα εγκλήματα ΕΑΣΑΔίτες, να συγκροτήσουν στρατοδικείο, να τους δικάσουν δημόσια στις 15-20 Μαΐου 1944 στην αίθουσα του κεντρικού κινηματογράφου «ΠΑΛΛΑΣ» και κάποιους απ’ αυτούς να τους καταδικάσουν στην ποινή του θανάτου, με την κατηγορία ότι «σαν όργανα των δυνάμεων κατοχής στην Ελλάδα εξέθεσαν με τις εγκληματικές τους πράξεις το γόητρο του γερμανικού στρατού»[4].
Οι Γερμανοί ανακοίνωσαν δημόσια τη δίκη, τον τόπο και την ημέρα διεξαγωγής της, και προσκάλεσαν τους Λαρισαίους να την παρακολουθήσουν και να καταθέσουν ως μάρτυρες, όσοι το ήθελαν για τυχόν εγκλήματα των ΕΑΣΑΔιτών που γνώριζαν. Υπάρχουν και σήμερα επιζώντες, ελάχιστοι βέβαια, που θυμούνται περιστατικά της πρωτότυπης, για την περίοδο της κατοχής, δίκης, όπως και το γεγονός ότι δύο από τους κατηγορούμενους και καταδικασθέντες ΕΑΣΑΔίτες σε θάνατο εκτέλεσαν με απαγχονισμό: ο Δημήτριος Ψαθάς στον Αμπελώνα, ως υπαίτιος του θανάτου των 17 εκτελεσθέντων εκεί στις 17 και 27 Μαΐου 1944, και Ελευθέριος Αλεξόπουλος στη Γιάννουλη, ως υπαίτιος της ληστείας και του φόνου του προέδρου του τοπικού γεωργικού συνεταιρισμού.
Χαρακτηριστικό του σάλου και του κλίματος των διαμαρτυριών που δημιουργήθηκε στη Θεσσαλία από την αιματηρή δράση των ΕΑΣΑΔιτών, ιδιαιτέρως στους νομους Μαγνησίας και Λάρισας, είναι και η ανακοίνωση με ημερομηνία 20 Ιουνίου 1944, την οποία εξέδωσε ο «στρατιωτικός διοικητής’ του, Κ. Καραγιώργος, και δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Λαρισαϊκός Τύπος» στις 22 Ιουνίου 1944. Σ’ αυτή καταγγέλονταν και καταδικάζονταν τα εγκλήματα των πιο πάνω μνημονευθέντων ΕΑΣΑΔιτών και ο εκ των ηγετών του στη Λάρισα Δημήτριος Μαλιάρας, καθώς και άλλοι ΕΑΣΑΔίτες, οι οποίοι μετά εγκλήματά τους είχαν «εξαφανιστεί», ενώ ο Ε.Α.Σ.Α.Δ., δήθεν, τους αναζητούσε για να τους συλλάβει και να τους τιμωρήσει για τα εγκλήματά τους[5].
«Ε.Α.Σ.Α.Δ. ΛΑΡΙΣΗΣ
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΙΣ
Την 18 Ιουνίου 1944 εξετελέσαμεν εν Γιάννουλη δημοσία δι’ απαγχονισμού τον στρατιώτην της οργανώσεώς μας Αλεξόπουλον Ελευθέριον διότι ως όργανον του Ε.Α.Σ.Α.Δ. ενώ είχεν υποχρέωσιν να υποστηρίξη την τιμήν, οικογένειαν και περιουσίαν των Ελλήνων ούτος όχι μόνον δεν προσεπάθησε να ανταποκριθή εις τας υποχρεώσεις το, αυτός άλλα προέβη εις Καζακλάρ εις μοιχέίαν γυναικών, βιασμόν αδελφών Ελληνίδων, εις λεηλασίαν και αρπαγήν περιουσιών τελικώς δε εξετέλεσε και τον Πρόεδρον Συνεταιρισμού Γιάννουλης με σκοπόν να τον ληστεύση.
Ατυχώς εν Καζακλάρ εξετράπησαν της ευθείας ομού και της υψηλής Αντικομμουνιστικής αποστολής των και άλλα μέλη της Οργανώσεώς μας όπως ο Μαλιάρας Δημ., ο Τζώνης Κων., ο Σπυρόπουλος Θεόδ., ο Αρχιμανδρίτης Ηλίας. Ούτοι μετά τα παραστρατήματά των εδραπέτευσαν και κρύπτονται φοβούμενοι την σύλληψιν και τον πέλεκυν της διακιοσύνης.
Παρακαλούμεν τους πάντας να παράσχουν ημίν στοιχεία διά την ενεστώσαν διαμονήν και σύλληψίν των.
Εν Λαρίση τη 20 Ιουνίου 1944
Ο Στρατιωτικός Διοικητής
ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΡΑΓΙΩΡΓΟΣ»[6]
Τα «συγκοινωνούντα δοχεία» κράτους παρακράτους
 |
| μία από τις πολλές δίκες του Δημ. Μαλλιάρα, αριθ. 11& 12 Πρακτικών δημόσιας συνεδριάσεως του κατά τον Ν.533/1945 συσταθέντος Δικαστηρίου (Δοσιλόγων) Λαρίσης. Συνεδρίασις της 30 Οκτωβρίου 1945 εν συνεχεία της αρξαμένης από 29 8/βρίοθ 1945.- |
Δίνουμε σήμερα άλλα δυο πειστήρια της στενής συνεργασίας του Ζέρβα και ΕΑΣΑΔ, αποκαλυπτικά της «εθνικής» δράσης αμφοτέρων.
Ο Κ. Τζώνης από το Ζάππειο Λάρισας, που είχε στρατολογηθεί με βία στο ΕΑΣΑΔ και παραδόθηκε στον ΕΛΑΣ στην ένορκη κατάθεσή του στις 23/6 στο Ι εφ. Σύν/γμα του Κάμπου της Λάρισας δηλώνει: «Μόλις οργανώθηκα στο ΕΑΣΑΔ στη Λάρισα ο Ζέρβας έστειλε σύνδεσμο στη Λάρισα ο οποίος ήρθε σε επαφή με τη Διοικούσα Επιτροπή και ζήτησε πληροφορίες για τα φρονήματα των Εασαδιτών, η δε Διοικούσα Επιτροπή του απάντησε ότι όλα τα μέλη του ΕΑΣΑΔ είναι Ζερβικοί. Μεταξύ Ζέρβα και των οργανώσεων ΕΑΣΑΔ των πόλεων Τρικάλων, Λάρισας και των προδοτικών οργανώσεων Θεσσαλονίκης υπάρχει ταχτική σύνδεση και επαφή … Επίσης σύνδεση με την οργάνωση του ΕΑΣΑΔ της Λάρισας έχει και ο Σούρλας (Σημ. «Ρήγα». Σούρλας είναι ο γνωστός αλογοσύρτης των Φαρσάλων, καπετάνιος του Ζέρβα, που διώκεται από τον ΕΛΑΣ για σειρά ληστειών, κλοπών και προδοτικών πράξεων), όστις ζήτησε μάλιστα και 600 όπλα για να εξοπλίσει ανθρώπους του … Την ημέρα της αναχωρήσεώς μου από το ΕΑΣΑΔ έφυγε και ο Μαλλιάρας Δημ. [7], κι ο Αρχιμανδρίτης Ηλίας και Σπυρόπουλος εκ Τρικάλων πήγαν μέσω Τρικάλων για το Ζέρβα».
- Στον Εασαδίτη Ν. Μπαλτά, γόνο Εασαδίτικης λυκοφαμίλιας του Δεμερλή, που σκοτώθηκε στο χωριό Κοπρετζί (Σοφάδων) βρέθηκε πάνω του μια φωτογραφία, που εμφανίζει τον Ζέρβα με μεγάλη στολή και παράσημα.
Αυτός είναι ο «εθνικός» αγώνας του Ζέρβα. Στενή συνεργασία με τον ΕΑΣΑΔ κι’ όλες τις προδοτικές οργανώσεις. Απρόκλητες επιθέσεις ενάντια στον ΕΛΑΣ. Βανδαλισμοί και βαρβαρότητες σε βάρος αγωνιστών του Λαού, συνεργασία ακόμα και με τους Γερμανούς. Είναι ο περίφημος στρατός του «σταυροφόρου» της ενότητας Παπανδρέου. Ζέρβας – ΕΑΣΑΔ – Ράλληδες – Γερμανοί – Παπανδρέου ένα κουβάρι σφιχτοτυλιγμένο και παστρικό. Μα πάνω απ’ αυτούς είναι το μαχόμενο έθνος με λαογέννητο στρατό του ΕΛΑΣ, που παλεύει ενάντια στους καταχτητές και τους προδότες και προασπίζει τις λαϊκές καταχτήσεις και τις ελευθερίες.[8]
Στην καρδιά όλων η μέρα αυτή γράφτηκε για να μη σβηστεί ποτέ. Το αίμα των δολοφονημένων, κι ο λαός ζητούσε την τιμωρία των εγκληματιών. Όμως αυτοί γύριζαν ελεύθεροι και με καινούργια εγκλήματα μόλυναν την ατμόσφαιρα.
ΠΟΤΕ ΛΗΘΗ ΣΤΟΝ ΦΑΣΙΣΜΟ
[1] Εφημερίδα « ΡΗΓΑΣ», 30 Μάη 1944.
[2] «ΑΛΗΘΕΙΑ» της Λάρισας, 17.05.1945
[3] Σταύρος Παπαγιάννης, Εθνικός Αγροτικός Σύνδεσμος Αντικομμουνιστικής Δράσης, εκδ. Σόκολη, Αθήνα 2007, σ.170.
[4] Αλέξης Σεβαστάκης, «καπετάν Μπουκουβάλας, το αντάρτικο ιππικό της Θεσσαλίας», Β΄έκδοση, εκδόσεις Κανελόπουλος, Αθήναι 1991, σ. 151.
[5] Την επομένη της ανακοίνωσης , στις 23.6.1944, ο Δημήτριος Μαλλιάρας με τους επίσης «καταζητούμενους»ΕΑΣΑΔίτες, Αχιμανδρίτη και Σπυρόπουλο, με τη βοήθεια του Ε.Α.Σ.Α.Δ. και των Γερμανών, διαμέσου Τρικάλων, φυγαδεύτηκαν στον Ζέρβα.(«Ρήγας» 26.7.1944).
[6] «ΛΑΡΙΣΑΪΚΟΣ ΤΥΠΟΣ» 22.6.1944
[7] Αυτός (Δ. Μαλλιάρας) ο δοσίλογος δολοφόνος, δικάσθηκε από το κακουργιοδικείο Λαρίσης τρεις φορές σε θάνατο για τις πράξεις του, εν τούτοις όχι μόνο δεν εκτελέστηκε η ποινή του, αλλά τον περιέθαλψαν στον «εθνικό στρατό» και μάλιστα προβιβάστηκε σε υπολοχαγό!
[8] «ΡΗΓΑΣ» 26.7.1944
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου