23 Φλεβάρη 1918, 1943, 1944

Τριπλή αντιφασιστική γιορτή

Η μέρα αυτή έχει ξεχωριστή σημασία για το Ελλαδικό Προοδευτικό Κοινωνικό και Αντιφασιστικό Κίνημα, αφού γιορτάζονται τρία γεγονότα που αποτέλεσαν σημειολογικά αλλά και ουσιαστικά σταθμοί στην παγκόσμια και την Ελλαδική ιστορία.

23 Φλεβάρη 1918. Γιορτάζεται η μέρα ίδρυσης του Κόκκινου Στρατού. 99 χρόνια πέρασαν που ο Λαϊκός Στρατός της Σοβιετικής Ρωσίας συνέβαλε στη γείωση, από την σφαίρα της θεωρίας στην πράξη, του πρώτου ιστορικού «πειράματος». Του περάσματος των μέσων παραγωγής από τα χέρια των λίγων στα χέρια των πολλών. Του νικητή και τροπαιούχου της μάχης του Στάλινγκραντ, που άλλαξε όλη την πορεία του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου φτάνοντας ως την τελική Νίκη, με το συμβολικό «κάρφωμα» της σημαίας του στην καρδιά του ναζισμού, στο Ράισταγ (Βερολίνο).

Φέϊγ βολάν της ΕΠΟΝ που είναι επίκαιρο και σήμερα

23 Φλεβάρη 1943. Η μεγαλύτερη γιορτή της νιότης. Η μέρα ίδρυσης της Πανελλαδικής Οργάνωσης Νέων, της περίφημης και θρυλικής ΕΠΟΝ, σε ένα σπίτι, στην οδό Δουκίσσης Πλακεντίας 3, στους Αμπελοκήπους. Η ίδρυσή της αποφασίστηκε με πρόταση της ΟΚΝΕ «Ομοσπονδίας Κομμουνιστικών Νεολαιών Ελλάδος». Στην ιδρυτική σύσκεψη συμμετείχαν ακόμα ο  (Θ.Ι.Λ.) Θεσσαλικός Ιερός Λόχος[1], Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο Νέων (ΕΑΜΝ),

Αγροτικής Νεολαίας Ελλάδος (Α.Κ.Ε.), Ενιαίας Εθνικοαπελευθερωτικής Εργατοϋπαλληλικής Νεολαίας, Ενιαίας Μαθητικής Νεολαίας, Ένωσης Νέων Αγωνιστών Ρούμελης, Λαϊκής Επαναστατικής Νεολαίας, Λεύτερη Νέα, Σοσιαλιστική Επαναστατική Πρωτοπορία Ελλάδος (Σ.Ε.Π.Ε.), Φιλική Εταιρεία Νέων.

 Τη νεολαία που συσπείρωσε την συντριπτική πλειοψηφία των νέων στην Ελλάδα που πάλεψαν τον φασισμό και το ναζισμό. Τη νεολαία που τραγουδούσε και πολεμούσε. Τη νεολαία που ονειρεύονταν έναν νέο κόσμο ελεύθερο από κάθε ξένο προστάτη, δίκαιο και ίσο μακριά από κάθε αδικία και ανισότητα, όπου η εργασία, η πρόσβαση στην υγεία και την παιδεία θα είναι εφαρμοσμένο δικαίωμα στη πράξη. Τη νεολαία που πάλεψε για την Λαοκρατία, δηλαδή την επικράτηση της θέλησης των πολλών, του Λαού. Αυτή τη κοινωνία ονειρεύονταν οι ΕΠΟΝίτισσες και οι ΕΠΟΝίτες. Γι’ αυτό το Μέγα Όραμα, χιλιάδες νέοι και νέες κατέθεσαν όλη τους την ικμάδα και ακόμα ότι πολυτιμότερο είχαν, ΤΗΝ  ΖΩΗ ΤΟΥΣ.

Με πρωτοπόρους τους κομμουνιστές που αποτέλεσαν τα θεμέλια και το «γιαπί» που κτίστηκε πάνω του μια μοντέρνα για την εποχή της και στιβαρή για την αντοχή της οικοδομή. Έλαμψε με το φως της στα πέρατα της Ελλάδας, φωτίζοντας και το πιο απόμακρο χωριό και καλύβι. Φιλοξένησε όλα τα νιάτα της Ελλάδας που αγαπούσαν την Πατρίδα τους και επιζητούσαν την Λευτεριά της. Αγκάλιασε όλα τ’ αγόρια και τα κορίτσια και τα μετέδωσε την φλόγα της συλλογικής δράσης, της δημιουργικής συμβολής σ’ όλους τους τομείς της ζωής, της προσέγγισης στην μόρφωση και την κατάκτηση της επιστημονικής γνώσης, καθώς και της στράτευσης για το τσάκισμα του φασισμού επιλέγοντας όλες τις μορφές πάλης.  

 

Μπροστά από τα γραφεία της ΕΠΟΝ Λάρισας (Ξενοδοχείο «ΟΛΥΜΠΙΟΝ» επί της Μεγ. Αλεξάνδρου, στη Κεντρική Πλατεία) - Το προεδρείο του συμβουλίου περιοχής Θεσσαλίας.(ΑΣΚΙ)

23 Φλεβάρη 1944. Η ανατίναξη της «ταχείας αμαξοστοιχίας Νο 53» από το Μηχανικό Ολύμπου στη Κοιλάδα των Τεμπών. Το μεγαλύτερο, ίσως, χτύπημα στο ναζιστικό τέρας που δόθηκε στην πατρίδα μας τα χρόνια της κατοχής.

«Στις 2 μετά τα μεσάνυχτα, 23 πια του μήνα, δούλευαν οι σαμποτέρ περιφρουρούμενοι από το πεζικό, συστηματικά χωρίς θόρυβο και γρήγορα, στις γραμμές κοντά στη γαλαρία της κοιλάδας των Τεμπών, σε μήκος 200 περίπου μέτρων. Τοποθετούσαν τις εκρηκτικές ύλες κάτω από τις γραμμές και τα καψούλια πυροδότησης πάνω σ’ αυτές. Βιάζονταν να τελειώσουν μη τυχόν και παρουσιαστεί καμιά εχθρική περίπολος ή τραίνο οπότε ζήτημα ήταν αν θα γλύτωνε κανένας τους.

Στις τρείς παρά πέντε, αγνάντευαν από ψηλά τον Πηνειό, που κυλούσε αγριεμένος για το Αιγαίο πέλαγος. Περίμεναν εδώ με μεγάλη λαχτάρα να δουν, μια και γίνονταν, γιατί ήταν εκτός κινδύνου, τα αποτελέσματα της δουλειάς τους. Μετά από δέκα λεπτά ακούστηκε το αγκομαχητό της ατμομηχανής που έμπαινε στην κοιλάδα σέρνοντας πίσω της πάνω από 20 βαγόνια[2]. Κι απότομα «βρόντηξε και πάλι ο Όλυμπος». Κι η βροντή αντήχησε τρομερά, νικηφόρα μέσα στην κοιλάδα, κι υψώθηκε στα ύψη μαζί με καπνούς, εκρήξεις πυρομαχικών και φασιστικά κουφάρια. Κι απλώθηκε σε όλη την κατεχόμενη πατρίδα, σαν μήνυμα της λευτεριάς, πάρχιζε να γλυκοχαράζει. Κι έφτασε στη Μόσχα, στο Λονδίνο και στο Κάιρο, απ’ όπου οι ραδιοφωνικοί σταθμοί μιλούσαν για πολλές μέρες κι’ έλεγαν «οι αντάρτες του Ολύμπου ανατίναξαν στις 23 Φλεβάρη στα Τέμπη την με αριθμό 53 ταχεία αμαξοστοιχία των γερμανών. Σκοτώθηκαν 450 καταχτητές, από τους οποίους 1/3 ήταν αξιωματικοί. Ανάμεσά τους και ένας στρατηγός με το επιτελείο του».

«[3]Γεια σας τ’ Ολύμπου σταυραετοί,

 τσόνια μας χαϊδεμένα …».[4]

ΜΠΑΡΜΠΑΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ

takis-mp@hotmail.com

---

[1] Ο Θεσσαλικός Ιερός Λόχος ήταν η πρώτη νεολαιίστικη αντιστασιακή οργάνωση της Θεσσαλίας που συγκροτήθηκε ένα χρόνο πριν την ΕΠΟΝ στη Λάρισα. [Μήτσος Κηπουρός, στο περιοδικό «Εθνική Αντίσταση», Οκτώβρης 1971, σ. 71 και Μάης 1973, σ. 15. – Λαζ. Αρσενίου, «Η Θεσσαλία στην Αντίσταση», τ. Α΄, σ.85, Β΄ έκδοση, 1977]

[2] Το «σινιάλο» ανάμεσα στο σταθμό Τεμπών και των «μπουρλοτιέρηδων» του Μηχανικού δόθηκε από τον ΕΠΟΝίτη τότε Γιώργο Δούλο, από την Ιτιά (Μπαλαμούτ), που «έφυγε» πρόσφατα.

[3] Οι στίχοι αυτοί είναι από τραγούδι αφιερωμένο στους «μπουρλοτιέρηδες» του Ολύμπου Η λαϊκή μούσα σίγουρα δεν θα μπορούσε να μείνει ασυγκίνητη από τ’ ανδραγαθήματα του Μηχανικού Ολύμπου.

[4] Αυτά αφηγήθηκε ο τότε νεολαίος ανταρτοεπονίτης Λογαράς (Χατζηλαδάς Γιάννης) από το Δερελί – Γόννοι, (πέθανε το 1972 στην Πολωνία), και γράφτηκαν στην εφημερίδα «Λαϊκός Αγώνας», όργανο των πολιτικών Προσφύγων της Ελλάδας στην Ουγγαρία, Παρασκευή 15 Φλεβάρη 1974.