«Το χιόνι την σκέπασε και μόνο η αρβύλα φαινόταν».

«Μια πραγματική ιστορία ... με τον Μπελογιάννη»

   Ευχαριστώ πάρα πολύ τη φίλη μου Αγνή Κόκκα που θέλησε να μοιραστεί μαζί μας μια πτυχή της προσωπικότητας του Μπελογιάννη, από μια μαρτυρία της μητέρας της.

   Όπως την ονομάζει η ίδια, είναι "μια πραγματική ιστορία για τον Μπελογιάννη", Πολιτικό Επίτροπο του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (Δ.Σ.Ε.).

Οι πρωταγωνιστές: Νίκος Μπελογιάννης και Μαριάνθη Νούσια – Λιάκου.

Νίκος Μπελογιάννης

Ο Νίκος Μπελογιάννης κατά την διάρκεια της συγκρότησης και δράσης του ΔΣΕ «χρεώθηκε» με πολλά και σημαντικά καθήκοντα. Ανάμεσα σ΄ αυτά και του Πολιτικού Επιτρόπου της 10ης Μεραρχίας του Δ.Σ.Ε. που εκτός των άλλων φρόντιζε για την φυσική και ηθική κατάσταση των μαχητών. Στις πορείες που ήταν συνεχείς, οι Π.Ε. ανεβοκατέβαιναν την φάλαγγα για να εμψυχώσουν και να στηρίξουν κάθε αδύναμη περίπτωση που εμφανίζονταν.

Μαριάνθη Νούσια – Λιάκου,

Η Μαριάνθη Νούσια – Λιάκου, γεννήθηκε στην Σμιξη Γρεβενών τον Νοέμβριο 1930. Όλη η οικογένειά της συμμετείχε στον αντιφασιστικό αγώνα μέσα από τις γραμμές της αντίστασης καισυγκεκριμένα του ΕΑΜ. Μετά την Απελευθέρωση αντί για ειρήνευση και ευημερία, βρίσκουν την οικογένεια να διώκεται για την δράση της στον καιρό της κατοχής. Τον Μάρτη του 1947, στα 16,5 χρόνια της, συλλαμβάνεται μαζί με τον πατέρα της στο χωριό και χάρη σε κάποιες συγκυρίες αφέθηκε ελεύθερη, ενώ ο πατέρας της φυλακίστηκε. Τα δυο της αδέλφια είναι ήδη αντάρτες. Ο ένας για να τη γλυτώσει μπόρεσε και την ανέβασε στο βουνό. Τελείωσε τη σχολή νοσοκόμων του ΔΣΕ. Πολέμησε πάντα στην πρώτη γραμμή. Για τη γενναιότητα που υπέδειξε στη μάχη της Φλώρινας πήρε μετάλλιο Ανδρείας. Στ συνέχεια ακολούθησε το δρόμο της Πολιτικής Προσφυγιάς (ΕΣΣΔ). Πέθανε αφού επαναπατρίσθηκε στην Ελλάδα, στις 2 Ιούλη 2014.

          «Το χιόνι την σκέπασε και μόνο η αρβύλα φαινόταν».

   «Σε μια απ’ τις πολλές εξαντλητικές και ατέλειωτες πορείες, που έφταναν τον άνθρωπο στα όριά του, κάτω από τις πιο αντίξοες συνθήκες, βρέθηκε η νεαρή τότε – 18χρονη Μαριάνθη - χειμώνα καιρό και με το χιόνι να σφυροκοπά στα πρόσωπα και την παγωνιά να «απορουφάει» κάθε ικμάδα, ακόμα και από τα πιο σκληρά και μπαρουτοκαπνισμένα παλλικάρια, βρέθηκε η μικρή ανταρτοπούλα. Η νύχτα, πυκνή σαν πίσσα, η παγωνιά να αδρανοποιεί κάθε λειτουργία και η νύστα να σφραγίζει τα μάτια, συμπλήρωναν όλες τις προϋποθέσεις για να ξεκοπεί η φάλαγγα.

Τμήμα της 10ης Μεραρχίας του Δ.Σ.Ε. Καθιστή κάτω δεξιά η Μαχήτρια Μαριάνθη Νούσια, "παρέα" με το αυτόματο.

   Μια απ’ τις πρώτες συμβουλές που έδιναν στους αντάρτες ήταν ποτέ και κάτω απ’ οποιεσδήποτε συνθήκες εξάντλησης να μη σταματήσουν για ξεκούραση όταν υπάρχει παγωνιά και χιονοθύελλα.        Πολλές άλλωστε ήταν οι περιπτώσεις που μαχητές και μαχήτριες του ΔΣΕ που παραβίασαν αυτόν τον κανόνα και "έσβησαν" για πάντα …

    Όσο και αν προσπάθησε ( η μάνα μου), πέφτει στο χιόνι για λίγο, για μια ανάσα.

    Η κόπωση, η πείνα, η ταλαιπωρία και το χιόνι να πέφτει ασταμάτητα την αποκοίμιζε νοιώθοντας μια γλυκιά ζεστασιά να σκεπάζει το κορμί της. Έτσι αρχίζει να παγώνει κάποιος χωρίς να το καταλάβει.

    Η φάλαγγα προχώρησε, δεν τη πρόσεξε κανείς. Όλοι βρίσκονταν σε μια παρόμοια, οριακή κατάσταση.

    Το χιόνι την σκέπασε και μόνο η αρβύλα φαινόταν.

    Άρχισε να χαράζει. Για μεγάλη της τύχη ακλουθούσε ο Μπελογιάννης με υπασπιστή και άλλους συντρόφους πάνω σε άλογα. Πάντα στο τέλος της φάλαγγας υπήρχαν αντάρτες για να συνδέουν την φάλαγγα αν ξεκόβονταν ή για να «μαζεύουν» τους ξεκομμένους.

    Βλέποντας την αρβύλα της μικρής μαχήτριας κατεβαίνει από το άλογο. Την ξυπνάει, προσπαθεί να τη συνεφέρει και την τρίβει με χιόνι για να ζεσταθεί. Βγάζει ένα ζευγάρι κάλτσες δικές του και τις φοράει στα παγωμένα πόδια του κοριτσιού. Τη ανεβάζει πάνω στο άλογο για να ανακτήσει δυνάμεις και μαζί φτάνουν τους υπόλοιπους.

    Την έσωσε την μάνα μου ο Ν. Μπελογιάννης!

    Η ίδια μετά ρώτησε και έμαθε ποιος ήταν ο Άνθρωπος που την έσωσε εκείνη τη κρύα νύχτα.

    Αυτός ήταν ο Άνθρωπος Μπελογιάννης!»

ΚΑΛΕΣΜΑ ΣΕ ΕΚΔΗΛΩΣΗ

Η ΟΜΑΔΑ ΜΕΛΕΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΓΩΝΩΝ και ΟΜΑΔΑ ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ της πόλης μας, διοργανώνουν στις 8 ΜΑΡΤΗ 2017 και ώρα 19.00, στο Μουσείο Εθνικής Αντίστασης (Ιουστινιανού - Παλιές Φυλακές) εκδήλωση με θέμα:

«Η συμβολΗ της γυναΙκας

στους ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ»

· Θα προηγηθεί ξενάγηση στο κτήριο που κάθε του σπιθαμή είναι συνδεδεμένη με την σύγχρονη ιστορία της περιοχής μας και τους κοινωνικούς αγώνες του λαού μας.

· Επίσης, στον χώρο εκτός από την ομιλία–συζήτηση, θα προβληθούν σπάνιες φωτογραφίες γυναικών της περιοχής μας από την συμμετοχή τους στους κοινωνικούς αγώνες και παράλληλα θα λειτουργήσει αντίστοιχη έκθεση φωτογραφίας.

 

Θάλαμος φυλακισμένων γυναικών σε στρατόπεδο της Λάρισας περιμένοντας το εκτελεστικό απόσπασμα ή την απελευθέρωσή τους. (Δ.Ε.Σ.)

Το γυναικείο ζήτημα υπάρχει από πολύ παλιά, από τότε που υπάρχει η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο ή η καθιέρωση της ιδιοκτησίας ως μέσο παραγωγής. Από νωρίς, πολλές προσπάθειες χειραφέτησης της γυναίκας εκδηλώθηκαν περισσότερο με επί μέρους ή με ατομικές μορφές.

Η σταδιακή ωρίμανση για συλλογική δράση ξεκινάει στην αρχή δειλά και στη συνέχεια με πιο γοργά βήματα, από τότε που η γυναίκα «βγαίνει» από το σπίτι και εντάσσεται στη παραγωγική διαδικασία.

Από το 1848, όταν στην Νέα Υόρκη μια ομάδα γυναικών συγκάλεσε το πρώτο συνέδριο στην ιστορία του γυναικείου κινήματος για να παρουσιάσουν μια Διακήρυξη Αισθημάτων, κατά το πρότυπο της Διακήρυξης της Αμερικάνικης Ανεξαρτησίας, στην οποία, εκτός από το αίτημα της πολιτικής ψήφου, παρουσιάζονταν οι περιορισμοί που επιβάλλονταν στις γυναίκες στις σπουδές, στην εργασία, στο γάμο κ.ά.

Μέρα ορόσημο για το παγκόσμιο Γυναικείο Κίνημα είναι η 8 του Μάρτη 1857. Την μέρα εκείνη οι εργάτριες ιματισμού της Νέας Υόρκης ξεσηκώθηκαν για πρώτη φορά σαν εργαζόμενες γυναίκες, έκαναν απεργία και διαδήλωσαν στους δρόμους διαμαρτυρόμενες για τους άθλιους όρους δουλειάς και συγκρούσθηκαν με την αστυνομία.

Το 1910 η Γερμανίδα κομμουνίστρια - επαναστάτρια Κλάρα Τσέτκιν πρότεινε στο Σοσιαλιστικό Συνέδριο της Κοπεγχάγης να κηρυχθεί η 8 του Μάρτη σαν παγκόσμια αγωνιστική μέρα της γυναίκας.

Αυτή την περίοδο περίπου εμφανίζονται και στην πόλη μας τα πρώτα σκιρτήματα του γυναικείου κινήματος, με την Καρακίτη, την Δεσπύρη, την Παπασταύρου κ.ά. κόντρα σ’ ένα δύσκολο πατριαρχικό περιβάλλον. Συνεχίζονται την επόμενη περίοδο με αποκορύφωμα την περίοδο της Αντίστασης που οι γυναίκες βγαίνουν οριστικά από το σπίτι συμμετέχοντας σε όλες τις δραστηριότητες με καθιέρωση από την ΠΕΕΑ του ψήφου, της εκλογής τους ως εθνοσύμβουλοι (Μαρία Δεσύπρη-Σβώλου, Φωτεινή Φιλιππίδου), στην Αυτοδιοίκηση και σε κάθε άλλη δραστηριότητα ακόμα και στη στράτευση διάφορων βαθμίδων του ΕΛΑΣ. Εκατόμβες υπήρξαν από τις γυναίκες, που πότισαν το δέντρο της Λευτεριάς, για την δράση τους στην Αντίσταση ενάντια στο φασισμό και τον ναζισμό από τους κατακτητές και μετά με το Γ΄ Ψήφισμα από τους μετέπειτα ξενόδουλους διαδόχους τους. Χώρια οι χιλιάδες φυλακισμένες και εξόριστες που γέμισαν τις φυλακές και τα ξερονήσια σ’ όλη την Ελλάδα. Με ανεξίτηλα γράμματα γράφτηκαν στα βιβλία των ηρώων, των δικών μας Αγίων.

Ο αγώνας των γυναικών συνεχίστηκε και τα επόμενα χρόνια με μεγάλη ένταση και νέα βάρβαρη επίθεση ακολούθησε από το σύστημα τα χρόνια της εφτάχρονης δικτατορίας. Ξαναγέμισαν οι φυλακές και οι εξορίες ξεσπώντας νέοι αγώνες με αποκορύφωμα το Πολυτεχνείο που αποτέλεσε την αρχή του τέλος των ανδρείκελων φτάνοντας ως την μεταπολίτευση.

Από κει και πέρα το γυναικείο κίνημα μπαίνει σε μια άλλη ανώτερη φάση οργάνωσης και διεκδίκησης που σιγά σιγά κατακτάει όλο και περισσότερα θεσμοθετημένα δικαιώματα που οδηγούν στην νομική της ισότητα.

Στις μέρες μας, πλέον, περισσότερο από κάθε άλλη περίοδο έγινε αντιληπτό, πως η ουσιαστική χειραφέτηση της γυναίκας και η πλήρης απελευθέρωσή της δεν έρχεται μόνο από την νομοθετημένη ισότητα, αλλά η πραγματική απελευθέρωση της γυναίκας συμβαδίζει παράλληλα με την συνολική Κοινωνική Απελευθέρωση, γκρεμίζοντας μαζί με τον άντρα το σύστημα που αναπαράγει την εκμετάλλευση του ανθρώπου από άνθρωπο.