«Εμπρός ΕΛΑΣ, για
την Ελλάδα,
το δίκιο
και την Λευτεριά…».
Μ’ αυτό το τραγούδι
έμπαιναν τα αντάρτικα τμήματα του Ελληνικού Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού
(ΕΛΑΣ) στην πόλη μας, με πρώτα τα τμήματα της Ταξιαρχίας Ιππικού που καταδίωκε
σε κάθε βήμα της και κατά την υποχώρηση τις Γερμανικές δυνάμεις.
«Η
ΗΡΩΪΚΗ ΚΑΙ ΑΛΥΓΙΣΤΗ ΛΑΡΙΣΑ ΕΛΕΥΘΕΡΗ. Η χθεσινή θριαμβευτική είσοδος των
γενναίων ανταρτών μας και της Εθνικής πολιτοφυλακής στην πόλη μας. Ο ΛΑΟΣ ΜΑΣ
ΜΕ ΑΠΕΡΙΓΡΑΠΤΟ ΕΝΘΟΥΣΙΑΣΜΟ και βαθιά συγκίνηση υποδέχτηκε τους ελευθερωτές του.
Η ΑΥΘΟΡΜΗΤΗ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΕΙΩΔΗΣ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΣΤΗΝ ΠΛΑΤΕΙΑ ΘΕΜΙΔΟΣ». Αυτός ήταν ο τίτλος στο
πρωτοσέλιδο της τοπικής εφημερίδας «Αλήθεια»,
την
Τρίτη 24 Οκτώβρη 1944. «Η Λάρισα είναι ελεύθερη. Η τυραγνισμένη πόλη
ξανάσανε…». Έτσι άρχιζε το κύριο άρθρο της που παρουσίαζε όλες τις εκδηλώσεις
της πρώτης μέρας. Περιέγραφει τις τελευταίες ώρες της σκλαβιάς, τους
πανηγυρισμούς της Απελευθέρωσης, την υποδοχή των ηρώων και την είσοδο της διοίκησης Ταξιαρχίας του Ιππικού που ο λαός
έραινε με λουλούδια και συνεχίζει: «…Ο κόσμος στρέφει τώρα την προσοχή του προς
την Εθνική Τράπεζα. Στον εξώστη της ένας συναγωνιστής της Επαρχιακής Επιτροπής
του ΕΑΜ χαιρετίζει την συγκέντρωση και παρουσιάζει τους ομιλητές... Πρώτος ο
γραμματέας της Επιτροπής Περιοχής Θεσσαλίας του ΕΑΜ, ο δικηγόρος Γ. Παπαϊωάννου… Ύστερα πήρε τον λόγο ο
συναγ. Κασάνδρας στρατιωτικός
Διοικητής της θρυλικής Ταξιαρχίας του Ιππικού… Μετά ο λόγος δόθηκε στον θρυλικό
καπετάνιος της Ταξιαρχίας, το αγαπημένο παιδί της επαρχίας Λάρισας στο Μίμη Μπουκοβάλα… Τελευταίος μίλησε ο
αρχηγός του Εθνικοαπελευθερωτικού κινήματος στην Θεσσαλία, ο δημιουργός του
αντάρτικου και εθνοσύμβουλος Λάρισας συναγ.
Κώστας Καραγιώργης…».
Κάθε χρόνο η μέρα
αυτή έχει ξεχωριστή σημασία στη μνήμη των Λαρισαίων. Φέτος η σημασία της αποκτά
ιδιαίτερη σημειολογική, συμβολική, αλλά και ουσιαστική βαρύτητα, μέσα σε ένα
καταθλιπτικό και ιδιόμορφα «κατοχικό» περιβάλλον. Η τεράστια ανεργία, ο
περιορισμός εργασιακών, κοινωνικών και δημοκρατικών δικαιωμάτων, φτάνουν τον
λαό μας να βρίσκεται στα επίπεδα της «ανθρωπιστικής κρίσης». Οι αυτοκτονίες, τα
πεινασμένα παιδιά στα σχολεία, ο περιορισμός πρόσβασης και η κατάρρευση
ουσιαστικά του συστήματος υγείας, της εκπαίδευσης και κάθε δημόσιου αγαθού που
μέχρι πρότινος –έστω και κουτσουρεμένου – θεωρούνταν αυτονόητο. Τα μαύρα
σύννεφα συσσωρεύονται συνεχώς κάθε μέρα και με την παράλληλη επώαση «του αυγού
του φιδιού» στον κόρφο της κρατικής μηχανής. Είναι γνωστή ιστορικά η σχέση της
εξουσίας μέσα από τους θεσμικούς και μη θεσμικούς φορείς - κράτους και
παρακράτους - που οδήγησε η καπιταλιστική κρίση κατά την δεκαετία του τριάντα, και
τους συνταγματικούς περιορισμούς των
δημοκρατικών δικαιωμάτων από την Δημοκρατία της Βαϊμάρης, που αποτέλεσε το
εκκολαπτήριο του ναζισμού. Το αποτέλεσμα ήταν ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος με
«θυσία» 60.000.000 ανθρώπινων ζωών και πολλαπλάσιων άλλων συνεπειών. Το καθήκον
σήμερα κάθε αντιφασίστα, πατριώτη, δημοκράτη, είναι επιτακτικό να στρατευτεί
στη πάλη ενάντια σε κάθε μόρφωμα νεοναζιστικό που μόνο σκοπό έχει μια νέα
τερατογέννηση υπανθρώπων.
Δεν ξεχνάει ο λαός
μας όπως έλεγε στον λόγο του εκείνη την μέρα ο Κ. Καραγιώργης :
«Η Λάρισα αναπνέει τον αέρα της Λευτεριάς. Ο
χιτλερικός βραχνάς της είναι μακριά της. Οι υπάνθρωποι του ΕΑΣΑΔ και ΕΕΕ
αποτελούν πια μια κακή ανάμνηση μονάχα. Δεν είναι πολλές οι ελληνικές πολιτείες
που βρέθηκαν κάτω από τόσο δύσκολες συνθήκες όσο η Λάρισα. Οι σεισμοί της
έδωσαν ένα γερό χτύπημα. Το συνέχισαν άνανδρα οι ανήκουστοι βομβαρδισμοί του
Τσιάνου. Το αποτελείωσαν οι κατοπινοί βομβαρδισμοί, οι εμπρησμοί και οι
ανατινάξεις. Το πλιάτσικο των Ιταλών, των Γερμανών, των Ράλληδων συμπλήρωσε και
στην κινητή περιουσία των Λαρισινών, το κακό που είχε γίνει στην ακίνητη.
Αλλά
το κακό που έγινε στο άψυχο δεν είναι τίποτα μπροστά στο τρομαχτικό κακό που
έγινε στους ανθρώπους της Λάρισας. Πόσοι δεν χάθηκαν στους σεισμούς και τους
βομβαρδισμούς! Πόσοι δεν έπεσαν θύματα του ανεκδιήγητου λεγεοναρισμού του
«Βασιλείου της Πίνδου». Πόσοι δεν στήθηκαν εμπρός στα εκτελεστικά αποσπάσματα
των Ιταλών και των Γερμανών! Πόσοι εκλεκτοί πολίτες της Λάρισας δεν στάλθηκαν
όμηροι στην Ιταλία για να πνιχτούν πολλοί απ’ αυτούς στην Αδριατική! Πόσες
χιλιάδες Λαρισινοί και Λαρισινές δεν κλείστηκαν στο στρατόπεδο! Πόσες
περισσότερες χιλιάδες δεν χρειάστηκε να ξεπατρισθούν, να πέσουν σε σκληρή
προσφυγιά!
Και
απάνω σε μια τέτοια ερειπωμένη και βασανισμένη πολιτεία έπεσε το αξιοθρήνητο
κοπάδι των Εασαδιτών και τριεψιλιτών για να ολοκληρώσει την εικόνα της
καταστροφής. Στηριγμένοι στην δυστυχία της πόλης και στην απόγνωση των κατοίκων
της οι «Έλληνες» υπηρέτες του Χίτλερ προσπάθησαν ν’ αγοράσουν την ψυχή της
Λάρισας. Αλλά Η ΨΥΧΗ ΤΗΣ ΛΑΡΙΣΑΣ ΔΕΝ
ΑΓΟΡΑΖΕΤΑΙ! Έμεινε από την πρώτη ως την τελευταία μέρα της σκλαβιάς
αδάμαστη. Δόθηκε ολόψυχα και τίμια στον εθνικό αγώνα…»
Φέτος, ιδιαίτερη
μνεία θα πρέπει να γίνει στον θρυλικό καπετάνιο του Θεσσαλικού Ιππικού του
ΕΛΑΣ, Μπουκουβάλα (Δημήτρη Τάσσο), που εγκαταστάθηκε μόνιμα, πριν λίγο καιρό
(3.9.2012), στο Πάρκο των Λαϊκών Ηρώων μας και το όνομά του χαράχτηκε με
ανεξίτηλα γράμματα στη Χρυσή Βίβλο της Ιστορίας. Γεννήθηκε το 1919 στη Λάρισα,
τελείωσε το Γυμνάσιο το 37. Ο ελληνοιταλικός πόλεμος τον βρίσκει εθελοντή
υπαξιωματικό. Από την μάχιμη δύναμη της Σχολής Εφαρμογής Ιππικού, όπου υπηρετούσε,
πολεμώντας από την Σαμαρίνα, φτάνει μέχρι την Κλεισούρα, στο χωριό Στρένεζι.
Αργότερα μεταφέρεται κοντά στη Δοϊράνη στα Γιουγκοσλαβικά σύνορα. Όπου με την
επίθεση των Γερμανών ύστερα από σκληρές μάχες, τον βρίσκει η κατάρρευση. Από
τον Μάη του ’41 δουλεύει δραστήρια για την ανασυγκρότηση του ΚΚΕ και τη
συγκρότηση του ΕΑΜ. Από κει και πέρα αρχίζει μια επική πορεία που χρειάζεται
ξεχωριστή αναφορά λόγω περιορισμένης δυνατότητας φιλοξενίας της εφημερίδας. Επιστέγασμα των ανιδιοτελών, πατριωτικών αγώνων
αυτού του λαϊκού αγωνιστή, όπως και πολλών άλλων, ήταν η απόδοση, από το κράτος
των «απογόνων του δοσιλογισμού και όχι μόνο», των «τιμητικών διακρίσεων» των εξοριών
και φυλακών, που ανέρχονταν πάνω από 20 χρόνια!!!
Από μας η μόνη ευχή
και υπόσχεση είναι: Καλό ταξίδι σύντροφε και ‘μεις θα συνεχίσουμε τον αγώνα για
μια άλλη κοινωνία, που δεν θα υπάρχει εκμετάλλευση από άνθρωπο σε άνθρωπο, τα
παιδιά θα μπορούν να πηγαίνουν χορτάτα στο σχολείο, οι γονείς τους να έχουν
δουλειά, οι ηλικιωμένοι φροντίδα, οι άρρωστοι περίθαλψη και η φύση να μυρίζει
τις ευωδιές τις και όχι φωτιά και μπαρούτι.
Δημήτρης
Α. Μπάρμπας
Δημοσιεύτηκε
στην «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ» της Λάρισας, 23-10-2012.
